O pasado martes 16 de abril, no salón de actos do Instituto Teolóxico Compostelán, tivo lugar chárlaa coloquio: «O sínodo universal: un camiño de esperanza para a Igrexa».
A sinodalidade non é un invento
No inicio da charla, houbo unha intervención do Arcebispo de Santiago de Compostela, na que remarcou que a sinodalidade non é un invento do papa Francisco. Lembrou que xa ás primeiras comunidades cristiás San Ignacio de Antioquía dicíalles que somos sinodoi, compañeiros de camiño polo don do bautismo. E é de desde a amizade con Cristo, que é don e graza, que somos sinodais, o cal é unha esixencia para a Igrexa.
Novidades do Sínodo
O núcleo da charla impartiuno Eva Fernández, presidenta nacional de ACG, compartindo a súa experiencia na asemblea sinodal de outubro de 2023 como convidada por ser coordinadora da FIAC. Comentou a existencia dun absoluto respecto entre os asistentes, e que pasados uns días, creceuse nun clima de confianza. En canto ao papa Francisco, resaltou como coidaba con delicadeza en especial as persoas máis vulnerables ou que representaban a persoas en zonas de guerra.
A diferenza doutros sínodos, é significativa a presenza de non bispos, e a organización que noutros sínodos estábase en bancada e neste estábase en mesas circulares por orde alfabética.
Outro punto importante foi o clima da oración, que impregnou todo o sínodo. O retiro espiritual de tres días previo foi fundamental porque se quixo dar o protagonismo ao Espírito.
A importancia da escoita.
Outra novidade foi que a fase de escoita foi profunda e intensa para escoitar a todo o pobo de Deus, e sobre todo vivilo como un proceso, para involucrar a todos os bautizados, e o que cada un achega desde a súa experiencia, lembrando que a asemblea sinodal partiu do que se foi achegando nas fases previas.
Esa escoita facía posible que na asemblea se intentaba descubrir que hai detrás do que cada un está a dicir, pois todos queremos mostrar o amor misericordioso no mundo, pero con diferentes formas.
Chamadas e retos
Pídesenos a cada un e a cada realidade, que poidamos dar pasos para camiñar como Igrexa sinodal, hai que darlle continuidade ao sínodo, o cal está en sintonía co Concilio Vaticano II. Por iso insístese en que a achega de cada bautizado é única e importante para a vida da Igrexa.
O sínodo está ao servizo da misión: como anunciar a Cristo a quen está fóra, con quen comparto vida. Nisto, recoñecemos a responsabilidade persoal e a misión dos laicos en nosa Igrexa, sendo conscientes que somos un só corpo, e que nos necesitamos uns aos outros en complementariedade e corresponsabilidade.
Igrexa aberta
No sínodo falouse de valores, que a Igrexa sexa menos burocrática e máis próxima. Por iso falouse dunha Igrexa que escoita e acompaña a todos, en especial á mocidade, vítimas de abuso, persoas sinaladas pola súa orientación sexual, persoas pobres en diversas situacións. En fin, estar atentos a que cada persoa que entra pola porta non se atope soa.
En canto á corresponsabilidade, é importante que afrontemos os labores que nos toca desempeñar, como servizo e non como poder. E temos que ir transformando as estruturas, quizais non sexa necesario crear novas, pero que nas existentes se poida escoitar a voz de todos, e que estean sempre orientadas á misión. En definitiva, é momento de que as mulleres estean nos órganos de responsabilidade da Igrexa.
Valorouse o labor dos sacerdotes, que deben tomar como modelo a Xesús a nivel de autoridade e servizo, e mostrouse preocupación pola vida dos seminarios. Así mesmo, presentouse unha proposta concreta de incorporación ás comunidades de presbíteros que deixaron o ministerio.
En canto ao laicado, lembrouse que a principal misión dos laicos é dar o testemuño con vida e palabras na sociedade, e envíasenos a participar na vida pública, xurdindo como un reto a invitación ao diálogo para intentar comprendernos mutuamente, e o fomento do diálogo interreligioso, como achega a unha cultura da paz.
Polo que respecta aos pobres, hai unha interpelación dos pobres, o papa preguntou que pedían á Igrexa e estes respondéronlle que amor. Ver a cada persoa como suxeitos, protagonistas, discernir como se integran nas nosas comunidades, e a necesidade de facer denuncia pública desde a escoita os verdadeiros implicados e poñelos no centro, pois son partícipes do sufrimento do Señor e pódennos ensinar moito.
Por último, aludiuse a que a Doutrina Social da Igrexa é unha gran descoñecida, que é importante estudala e sobre todo poñela en práctica. Como exemplos, que nas comunidades se favoreza a contratación xusta e que a vida relixiosa non sexa man de obra barata.
